Forgsalan önümleri ýasamak we gaýtadan işlemek wagtynda gahar-gazaplylygyň bolmagy sebäpli, temperaturanyň çäkliligi çäklidir. Temperatura wagtynda çişigiň köpelmeginiň öňüni almak üçin, mehaniki häsiýetleri sazlamagy kynlaşdyrýan bu iki temperatura aralygyndan gaça durmaly. Birneme gaharjaňlyk. 200 bilen 350 between aralygynda gyzgynlyk döwründe ýüze çykýan gyzgynlygyň birinji görnüşi, pes temperatura gyzgynlygy diýilýär. Eger gyzgynlygyň birinji görnüşi ýüze çyksa we gyzgynlyk üçin has ýokary temperaturada gyzdyrylsa, çişiklik ýok edilip, täsiriň berkligi ýene ýokarlanyp biler. Bu pursatda, 200-350 the temperatura aralygynda gyzdyrylsa, bu çişiklik indi bolmaz. Bulardan, gaharjaňlygyň birinji görnüşiniň yzyna gaýtaryp bolmajakdygyny görmek bolýar, şonuň üçinem yzyna gaýtaryp bolmajak gaharjaňlyk diýilýär. Ikinji görnüşli gaharjaňlyk. Galp dişli ikinji görnüşdäki gyzgynlygyň möhüm aýratynlygy, 450 bilen 650 between aralygyndaky temperatura wagtynda haýal sowadylanda çişirilişe sebäp bolmakdan başga-da, has ýokary temperaturada gyzandan soň 450-650 between aralygyndaky döwük ösüş zolagyndan ýuwaş-ýuwaşdan geçip biler. gödeklige sebäp bolýar. Temperatureokary temperaturaly gyzgynlykdan soň çalt sowadyş, gowşak ösüş zolagyndan geçse, siňdirişe sebäp bolmaz. Ikinji görnüşli gaharjaňlyk tersine, şonuň üçin tersine gahar-gazaplylyk diýilýär. Temperaturany emele getirmegiň ikinji görnüşi diýseň çylşyrymly we ähli hadysalary bir teoriýa bilen düşündirmäge synanyşmak gaty kyn, sebäbi bu meseläniň birden köp sebäbi bolup biler. Oneöne bir zady anyk bilýäris, ikinji derejeli gylyk-häsiýetiň emele gelmegi hökmany suratda däne araçäginde bolup geçýän we däne araçägini gowşadyp bilýän we martensit we galyndy austenit bilen gönüden-göni baglanyşykly däl diffuziýa bilen dolandyrylýan tersine prosesdir. Bu tersine öwrülişik üçin diňe iki sany ssenariýa bar ýaly, ýagny däne araçäklerinde ergin atomlaryň bölünmegi we ýitmegi, däne araçäklerinde döwük fazalaryň ýagmagy we dargamagy.
Galplyklary ýasamak we gaýtadan işlemek wagtynda söndürilenden soň polatdan sowatmagyň maksady: 1. çişmegi azaltmak, içerki stresleri ýok etmek ýa-da azaltmak. Öçürilenden soň polat bölekleri içerki streslere we çişiklere eýe bolup, wagtynda gyssanyp bilmezlik köplenç polat bölekleriniň deformasiýasyna ýa-da ýarylmagyna sebäp bolýar. 2. Iş böleginiň zerur mehaniki aýratynlyklaryny alyň. Söndürilenden soň, iş bölegi gaty gaty we ýiti. Dürli iş eserleriniň dürli öndürijilik talaplaryny kanagatlandyrmak üçin, gatylygy peseltmek we zerur berklik we plastisit almak üçin gaty temperatura bilen sazlap bolýar. 3. Iş böleginiň ululygyny durnuklaşdyryň. 4. Düwürtikden soň ýumşatmak kyn bolan käbir garyndy polatlar üçin polatdaky karbidleri ýerlikli jemlemek, gatylygy azaltmak we kesmegi gaýtadan işlemek üçin ýokary temperaturaly temperatura köplenç söndürilenden (ýa-da kadalaşdyrylandan) soň ulanylýar.
Forgatdan çykarylanda, gahar-gazaplylygy bellemeli mesele. Elýeterli temperaturanyň diapazonyny çäklendirýär, sebäbi gyzgynlygyň ýokarlanmagyna sebäp bolýan temperatura diapazony, gyzgynlyk döwründe öňüni almaly. Bu mehaniki häsiýetleri sazlamakda kynçylyk döredýär.
Temperaturanyň birinji görnüşi esasan 200-350 between aralygynda ýüze çykýar, pes temperaturaly ýyrtyklyk diýilýär. Bu gödeklik yzyna dolanyp bolmaýar. Occursüze çykansoň, gyzgynlyk üçin has ýokary temperatura gyzdyrmak, çişmegi ýok edip, täsiriň berkligini ýokarlandyryp biler. Şeýle-de bolsa, 200-350 the temperatura aralygynda gyzgynlyk ýene-de bu çişige sebäp bolar. Şonuň üçin gaharjaňlygyň birinji görnüşi yzyna dolanyp bolmaýar.
Ikinji görnüşli gyzgynlygyň möhüm aýratynlygy, 450 bilen 650 between aralygyndaky temperaturada haýal sowamagyň çişmegine sebäp bolup biljekdigi, has ýokary temperaturada gyzgynlykdan soň 450 bilen 650 between aralygyndaky döwük ösüş zolagyndan ýuwaş-ýuwaşdan geçmeginiň hem çişmegine sebäp bolup biljekdigi. Highöne ýokary temperaturadan soň çalt sowadyş döwük ösüş zonasyndan geçse, çişlik bolmaz. Ikinji görnüşli gaharjaňlyk tersine bolýar, çişiklik ýok bolup, gyzdyrylanda we ýuwaş-ýuwaşdan sowadylanda, çişlik dikeldiler. Bu siňdiriş prosesi diffuziýa bilen dolandyrylýar we martensit we galyndy austenit bilen gönüden-göni baglanyşykly däl däne araçäklerinde ýüze çykýar.
Gysgaça aýtsak, ýalňyşlyklary ýasamak we gaýtadan işlemek wagtynda söndürilenden soň polatdan sowatmak üçin birnäçe maksat bar: çişmegi azaltmak, içerki stresleri ýok etmek ýa-da azaltmak, zerur mehaniki häsiýetleri almak, iş böleginiň ululygyny durnuklaşdyrmak we anneýasiýa wagtynda ýumşatmak kyn bolan käbir polatlary uýgunlaşdyrmak. ýokary temperaturaly temperaturany kesmek.
Şonuň üçin ýasama prosesinde, ideal mehaniki häsiýetlere we durnuklylyga ýetmek üçin, gyzgynlygyň çişmeginiň täsirini hemmetaraplaýyn gözden geçirmeli we bölekleriň talaplaryna laýyk gelýän temperatura temperaturasyny we iş şertlerini saýlamaly.
Iş wagty: 16-2023-nji oktýabr
